VI 2008 | Napisali o nas w Gazecie Wyborczej Kielce Unikatowe freski w sandomierskiej bazylice (Monika Rosmanowska) Niecodzienne odkrycie w bazylice katedralnej w Sandomierzu. W czasie remontu badacze odnaleźli unikatowe freski przedstawiające serię herbów ziemskich z czasów jagiellońskich, a także starsze od nich freski kazimierzowskie, prawdopodobnie z pierwszej połowy XIV wieku.   fot. Paweł Małecki / AG Rozpoczynając remont w bazylice, badacze spodziewali się odnaleźć freski starsze od jagiellońskich, z których słynie katedra. Po zdjęciu stalli w prezbiterium ukazały się gotyckie malowidła. - Powstały na pierwszej warstwie tynku, a więc prawdopodobnie pochodzą z czasów gotyckiej kolegiaty. Moim zdaniem elementy architektoniczne wskazują na pierwszą połowę XIV wieku, co nieco postarzyłoby katedrę. Przyjmuje się bowiem, że kolegiata gotycka była budowana między 1360 a 1380 rokiem.   Przypuszczenia te jednak dopiero potwierdzą badania - mówi Marek Juszczyk z biura sandomierskiego konserwatora zabytków. Naukowcy odkryli też obraz przedstawiający Narodzenie Najświętszej Marii Panny, znajdujący się pod malowidłem w ołtarzu głównym z 1756 roku, a więc o sto lat starszy od tego, który przez ostatnie lata go przykrywał. To jednak nie było wielkim zaskoczeniem, bo istnieją dokumenty, potwierdzające, że autor obrazu Łukasz Orłowski dostał pieniądze za jego wykonanie. Przy posadzce w prezbiterium naukowcy znaleźli też ciosy kamienne ze starszej budowli, prawdopodobnie kolegiaty romańskiej z początków XII wieku, które zostały powtórnie użyte przy budowie późniejszej świątyni. Kolejne odkrycie to prawdziwa niespodzianka. W prezbiterium znaleziono unikatowe freski z czasów Władysława Jagiełły, przedstawiające serię herbów ziemskich. Naukowcy rozpoznali m.in. krzyż jagielloński i herb ziemi dobrzyńskiej. Za kilka dni, gdy ustawią rusztowania, o malowidle będą mogli powiedzieć coś więcej. Już teraz jednak nie mają wątpliwości, że natrafili na niezwykle wartościową rzecz. - To bezcenne znalezisko, tym bardziej że niewiele tego rodzaju fresków zachowało się w Polsce, a na ziemi kieleckiej nie ma ich w ogóle - zwraca uwagę Jan Główka, dyrektor Muzeum Historii Kielc. Freski i obraz zostaną zakonserwowane. Czy będzie można je oglądać, jeszcze nie wiadomo. Remont bazyliki katedralnej w Sandomierzu rozpoczął się w tym miesiącu. Jest finansowany z funduszu norweskiego. Źródło: Gazeta Wyborcza Kielce